Ekskomunika „latae sententiae” (excommunicatio latae sententiae) to ekskomunika wiążąca mocą samego prawa. Jest ona automatyczną konsekwencją czynu, przez który sprawca opuszcza komunię z Biskupem Rzymu i Kościołem katolickim.

Z komunikatu wynika, że 4 lipca 2024 roku zebrał się Kongres Dykasterii ds. Nauki Wiary, aby zakończyć pozasądowy proces karny z kanonu 1720 Kodeksu Prawa Kanonicznego przeciwko abp. Carlo Marii Viganò, „oskarżonemu o zastrzeżone przestępstwo schizmy”.

„Znane są jego publiczne wypowiedzi, z których wynika odmowa uznania i podporządkowania się papieżowi, komunii z członkami Kościoła, którzy są mu poddani, a także prawowitości i nauczycielskiego autorytetu Soboru Watykańskiego II. W wyniku procesu karnego Viganò został uznany winnym zastrzeżonego przestępstwa schizmy. Dykasteria ogłosił ekskomunikę latae sententiae z kan. 1364 § 1 KPK” - głosi komunikat, dodając, że „decyzja została przekazana arcybiskupowi w dniu 5 lipca 2024 roku”.

Jak wiadomo, 21 czerwca sam abp Viganò ujawnił dekret wzywający go do Rzymu w celu ustosunkowania się do zarzutów, dający mu czas do 28 czerwca na wyznaczenie obrońcy, który będzie go reprezentował lub przesłanie tekstu swej obrony. „Ponieważ tak się nie stało, wyznaczono mu obrońcę z urzędu, który prowadził obronę Viganò zgodnie z przepisami prawa” - podaje watykański portal Vatican News.

Przypomina, że wielokrotnie w ostatnich latach były nuncjusz w USA oświadczał, iż nie uznaje legalności obecnego papieża i ostatniego soboru. Wyjaśnia również, że ekskomunika „latae sententiae” wynika z samego faktu popełnienia przestępstwa. Ekskomunikowanemu nie wolno odprawiać Mszy św. i udzielać innych sakramentów, przyjmować sakramentów, udzielać sakramentaliów i sprawować innych ceremonii kultu liturgicznego, ani brać czynnego udziału w powyższych celebracjach. Nie może on też pełnić żadnych stanowisk, posług czy funkcji kościelnych.

Ekskomunika jest „karą leczniczą”, zachęcającą do pokuty, dlatego zawsze oczekuje się, że dana osoba powróci do komunii z Kościołem.