Reklama

Niedziela Kielecka

Naukowo w Szańcu

W bogatym w historię Szańcu odbyła się równie bogata w treści wiosenna sesja naukowa Towarzystwa Przyjaciół Archiwum Diecezjalnego im. bł. Wincentego Kadłubka, zorganizowana przy współpracy Towarzystwa Miłośników Szańca, z udziałem 30 osób, w tym absolwentów Studium Historii Diecezji Kieleckiej i – przede wszystkim – członków TPAD im. bł. Kadłubka w Kielcach

Niedziela kielecka 19/2019, str. 6-7

[ TEMATY ]

sesja

Archiwum

Uczestnicy historycznej sesji w Szańcu

Uczestnicy historycznej sesji w Szańcu

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Byli też obecni zaproszeni goście – przyjaciele Towarzystwa, w tym przewodnicy świętokrzyscy PTTK, członkowie organizacji kombatanckich (m.in. Stowarzyszenia Kombatantów „Czwartak”).

TPAD im. bł. W. Kadłubka jest stowarzyszeniem katolickim, które realizuje swoje zadania statutowe na podstawie programu „Rola Kościoła jako wychowawcy i stróża kultury narodowej”. Propaguje wiedzę o Kościele, o jego zasobach kultury, przybliża historię kultu postaci świętych i błogosławionych w diecezji i in.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Członkowie Towarzystwa są zobowiązani do wygłaszania referatów w miejscach kultu w diecezji kieleckiej (np. w Szczaworyżu, Nowym Korczynie, kiedyś Miechowie), organizują wycieczki po dekanatach dla pielgrzymów oraz sesje naukowe.

Na ostatniej sesji – w Szańcu – zaprezentowano 9 referatów, dotyczących m.in. sanktuariów maryjnych (Uniejów, Dzierzgów, Nowy Korczyn), ciekawych postaci (Łukasz z Wielkiego Koźmina i ks. Teodor Czerwiński), kasaty klasztoru kamedułów w Szańcu, historii muzeum w Miechowie, czy publikacji pisma „Miechowita”.

Reklama

Dzieje sanktuarium w Uniejowie przybliżyła Danuta Brandys. Zostało ono ustanowione przez bp. Jana Piotrowskiego w 2015 r. Kościół w Uniejowie pw. św. Wita Męczennika należał kiedyś do bożogrobców z Miechowa, pierwsza wzmianka o świątyni pochodzi z XIII w., nowy murowany kościół wzniesiono w 1421 r. Z tamtym czasem wiąże się powstanie wspaniałej rzeźby Matki Bożej Bolesnej –„Piety Uniejowskiej”. Maciej Terek przypomniał specyfikę sanktuarium w Dzierzgowie, które z kolei słynie z obrazu Matki Boskiej Płaczącej, którą to historię opisał m.in. Wespazjan Kochowski.

Artur Prędki omówił kulisy kasaty zakonu kamedułów w Szańcu. Klasztor drewniany w Szańcu, ufundowany przez margrabiego Józefa Wielopolskiego w 1726 r., przetrwał do początków XIX wieku. Na jego miejscu stoi obecnie krzyż, ustawiony na mogiłach powstańców styczniowych, którzy polegli w bitwie pod Grochowiskami 18 marca 1863 r. Likwidacja klasztoru w Szańcu nastąpiła 17 kwietnia 1819 r.

Reklama

Kolejna referentka, Maria Spława-Neyman, zwróciła uwagę na sanktuarium św. Kingi (powołane w 2015 r.) – jako miejsce organizowania sejmików prowincjonalnych. W kościele, w którym obecnie zbierają się czciciele św. Kingi, 500 lat temu odbywały się sejmy o randze ogólnopaństwowej, tzw. generały małopolskie. W obradach sejmików uczestniczyli posłowie wybierani na sejmikach ziemskich, w tym: województwa krakowskiego, sandomierskiego, lubelskiego, podlaskiego, bełskiego, ruskiego, wołyńskiego, bracławskiego, kijowskiego. Zapadały tu uchwały o randze ogólnopaństwowej, m.in. w grudniu 1468 r. posłowie i senatorowie zgodzili się na uchwalenie podatku na opłacenie wojska zaciężnego, w związku z zakończeniem wojny z Krzyżakami. Uchwała ta wcześniej nie została zatwierdzona ani przez sejm walny w Piotrkowie, ani też w Kole na sejmiku wielkopolskim. Znaczenie Nowego Korczyna dla historii parlamentaryzmu dostrzegł i podkreślił prezes Towarzystwa, historyk ks. dr Andrzej Kwaśniewski, aktywizując działania mające na celu przywrócenie należnej rangi miastu i świątyni, jako kolebki polskich dokonań parlamentarnych. Św. Kinga jest patronką samorządowców – organizatorzy sesji apelują o zwrócenie uwagi na rozwój kultu tej świętej, wpisanej w historię miasta.

Z kolei Kazimierz Gruszczyński zaprezentował związki, jakie łączyły nauczyciela i ucznia Gimnazjum kieleckiego, tj. „srogiego prefekta”– ks. T. Czerwińskiego i pisarza S. Żeromskiego. Prefekt swoje wspomnienia o uczniach szkoły rozpoczął od zdania: „Na czele grupy wybitnych moich uczniów wysuwa się Stefan Żeromski (…) ”. Ks. Czerwiński, prawy patriota, z którym liczyli się nawet Rosjanie, stał się prototypem ks. Wargulskiego w „Syzyfowych pracach”. Sylwetkę i twórczość Łukasza z Wielkiego Koźmina przedstawił Henryk Góra. Wybitny uczony, erudyta, absolwent uczelni uniwersyteckich w Pradze i Krakowie, filozof, kaznodzieja, wykładowca i rektor akademii krakowskiej oraz wychowawca młodzieży, był synem ziemi świętokrzyskiej i piewcą języka polskiego. W Beszowej k. Pacanowa jako proboszcz parafii przez 7 lat głosił kazania w języku polskim. Owocem jego działalności duszpasterskiej i kaznodziejskiej jest Postylla (Sermonestriplices de tempore), zachowana w kilku kodeksach. Uczony przyczynił się wydatnie do rozwoju nauki na uniwersytecie krakowskim. Był przyjacielem Stanisława ze Skalbmierza.

Iwona Sacha przypomniała kult Matki Bożej Śnieżnej (wzorowanej na rzymskim wizerunku) w diecezji kieleckiej, m.in. w Tumlinie, Pińczowie, na Mirowie, Bogucicach, Nowym Korczynie i w wielu innych miejscowościach.

Maciej Florek przedstawił historię powstania muzeum w Miechowie, które jako jedno z pierwszych powołano na ziemiach Królestwa Polskiego (1908 r.). Założycielem muzeum był archeolog amator, literat i wydawca prasy, St. Czarnowski. Przekazał największą ilość zbiorów do nowo utworzonej placówki.

Zaangażowanie i praca miłośników historii diecezji kieleckiej pozwalają na kolejne ważne odsłony kultu religijnego, dziejów lokalnych kościołów oraz odkrywanie niebagatelnego wkładu regionu w historię Polski, jak choćby 500 lat od zaistnienia dojrzałego parlamentaryzmu w Nowym Korczynie.

2019-05-08 08:13

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Sesja "Dłonie Maryi. Chrzest a oddanie Matce Bożej"

Ojcowie Paulini zapraszają na sesję "Dłonie Maryi. Chrzest a oddanie Matce Bożej", która odbędzie się 10 kwietnia na Jasnej Górze. Sesja nawiązuje do Aktu Milenijnego i rocznicy Chrztu Polski.
CZYTAJ DALEJ

Czy maszyna naprawdę w końcu zastąpi człowieka? Nowości o sztucznej inteligencji już 18 listopada na UKSW w Warszawie!

2025-11-15 15:36

[ TEMATY ]

felieton

Milena Kindziuk

Red

Już sam program konferencji intryguje. Co więcej, świetnie rezonuje on z niedawnym apelem papieża Leona XIV, by podchodzić do AI opierając się na edukacji, etyce i odpowiedzialności. Tak, by sztuczna inteligencja stała się sprzymierzeńcem, a nie zagrożeniem.

Proszę wyobrazić sobie świat, w którym nastolatek, scrollując nocą przez ekran, pyta chatbota o sens życia. A ten – z błyskiem algorytmu – odpowiada: "Sens? To ty go tworzysz, kolego. Oto przepis: 42% TIK-TOK, 30% memy i reszta na Netflixie". Śmiech? Może. Ale aż strach myśleć, co za tym się kryje – brak etyki i manipulacja emocjami, karmiona danymi z twoich lajków i scrolli. Brzmi jak science-fiction? A jednak to już nasza codzienność. Dlatego głos w sprawie sztucznej inteligencji coraz częściej zabiera także Watykan. Sam papież Leon XIV, na niedawnej audiencji dla uczestników międzynarodowego spotkania poświęconego godności dzieci i młodzieży w epoce AI, mówił o cieniach, jakie rzucają algorytmy na młode umysły: o uzależnieniu od wirtualnych luster, o tożsamości budowanej z pikseli zamiast relacji, o świecie, gdzie empatia staje się luksusem, a dezinformacja – normą. "Potrzebna jest ciągła edukacja i wychowywanie młodych pokoleń…., trzeba edukować i wychowywać do odpowiedzialności” – te słowa papieża brzmią jak dzwon alarmowy w cybernetycznym chaosie. Ostrzegają przed iluzją, gdzie algorytmy stają się substytutem matczynego uścisku czy ojcowskiej rady, a generatywna AI – cichym architektem sumień. Papież nie straszy – wzywa. Rodziców, szkoły, uczelnie: odzyskajmy ster, zanim będzie za późno. W tym apelu, co warto podkreślić, kryje się też nadzieja: AI może być narzędziem, nie zagrożeniem. Narzędziem - bardzo pomocnym.
CZYTAJ DALEJ

Aktorzy po spotkaniu z Papieżem: Leon XIV jest otwarty na dialog

2025-11-15 17:46

[ TEMATY ]

Leon XIV

Aktorzy u papieża

Fot. Monika Stojowska

Monica Belucci po spotkaniu z Ojcem Świętym

Monica Belucci po spotkaniu z Ojcem Świętym

Spotkanie Ojca Świętego z aktorami i reżyserami wywołało wiele emocji wśród uczestników wydarzenia. W gronie zaproszonych blisko dwustu gości była m.in. światowej sławy australijska aktorka, producentka filmowa i reżyserka teatralna Cate Blanchett. Podczas audiencji przekazała ona Papieżowi bransoletkę organizacji The UN Refugee Agency - UNHCR, której jest ambasadorką.

Aktorka zaraz po spotkaniu z Leonem XIV powiedziała Vatican News, że miała możliwość osobistego poinformowania Papieża o działalności UNHCR na rzecz uchodźców i obrony praw człowieka. „Wspomniałam o funduszu, który wspiera wysiedlonych filmowców. Było to dla mnie bardzo ważne, że Jego Świątobliwość otwiera przestrzeń do dialogu i rozumie, jak ważne jest pomaganie tym, którzy cierpią” - podzieliła się Cate Blanchett.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję