Puszcza Białowieska to polski unikat w dziedzictwie kulturowo-przyrodniczym Europy. Nie jest w stanie zagrożenia, a jedyną metodą na ratowanie jej drzewostanu przed przedwczesnym rozpadem jest usuwanie drzew zaatakowanych przez kornika drukarza oraz likwidowanie tych drzew, które grożą publicznemu bezpieczeństwu i stanowią zagrożenie pożarowe.

Minister środowiska prof. Jan Szyszko przypomniał, że około 60 tys. hektarów Puszczy Białowieskiej znajduje się na terenie Polski. – To obszar, na którym występują zarówno różne gatunki roślin, zwierząt i grzybów oraz wszystkie formy ich ochrony - mówił minister Szyszko. Zwrócił uwagę, że w Puszczy masowo usychają drzewa. Kryzys ten, powodowany przede wszystkim przez gradację kornika drukarza, najbardziej dotyka świerka – liczba martwych drzew w Puszczy liczona jest już w milionach.

Przez ostatni rok na terenie Puszczy Białowieskiej ponad stuosobowy zespół prowadził inwentaryzację. Resort środowiska zapowiedział, że w najbliższych dniach na stronie internetowej Lasów Państwowych ukaże się interaktywna mapa z danymi wspomnianej inwentaryzacji, która objęła m.in. nowe siedliska chronionych gatunków roślin i zwierząt, rozpoznanie obecnego stanu leśnego, określenie ilościowej, jakościowej i przestrzennej charakterystyki martwego drewna. Przeprowadzono również na podstawie archiwów dostępnych m.in. w Moskwie, Petersburgu, Warszawie i Białymstoku kwerendę historyczną dotyczącą Puszczy Białowieskiej.

MK

– W lasach gospodarczych trzech nadleśnictw nastąpiło masowe zamieranie drzewostanów świerkowych, sosnowych i liściastych, a wraz z tym zanikanie siedlisk różnych gatunków – mówił minister środowiska. Z kolei dyrektor generalny Lasów Państwowych Konrad Tomaszewski wyjaśniał, że inwentaryzacja składała się zarówno z obserwacji satelitarnych, prac archeologicznej oraz niespotykanej dotychczas w dziejach kwerendy dokumentów dotyczących tego obszaru. – To teren, który UNESCO uznało za dziewiczy, w przeszłości był bardzo silnie penetrowany przez działalność ludzką – powiedział Konrad Tomaszewski. Tłumaczył, że badania zostały podjęte po to, żeby sprawdzić, „czy zdanie wszystkiego na siły natury na tym terenie utrzyma różnorodność biologiczną, która była w momencie ustanawiania tego obszaru Natura 2000”. – Inwentaryzacja nie pozostawia wątpliwości, że mamy do czynienia z uwstecznieniem się siedlisk przyrodniczych – wyjaśniał dyrektor generalny Lasów Państwowych.

Dlatego na bieżąco będzie odbywało się zarówno usuwanie drzew zaatakowanych przez kornika drukarza, jak i tych, które stanowią zagrożenie bezpieczeństwa i stanowią duże zagrożenie pożarowe. – Ponadto bardzo duża nagromadzona ilość martwego drewna jest materiałem do rozkładu i emisji dwutlenku węgla, a przecież zadaniem lasów jest go pochłanianie, a nie emitowanie – mówił Konrad Tomaszewski, dodając:

– Inwentaryzacja pokazała, że jeśli mamy przywrócić różnorodność, musi nastąpić powrót do koncepcji czynnej ochrony przyrody. Dowodzi temu, że to my mamy rację, a nie ci, którzy mówią, że wszystko należy pozostawić sobie zgodnie z ideą ekocentryzmu.

Z kolei wiceminister środowiska Andrzej Konieczny dziękował lokalnym społecznościom, szczególnie dziesięciu samorządom, które zwróciły się do resortu środowiska z informacją o tym, że decyzje dotyczące ochrony Puszczy Białowieskiej w transgranicznym obiekcie polsko-białoruskim Światowego Dziedzictwa UNESCO były podejmowane przez poprzednią władzę bez uwzględniania głosu tamtejszych mieszkańców.

– Rozpoczęliśmy bardzo aktywny dialog z Komisją Europejską oraz centrum Światowego Dziedzictwa UNESCO w Paryżu. Zaprosiliśmy do Polski dwukrotnie misję doradczą Międzynarodowej Unii Przyrody po to, żeby oceniła nasze działania – relacjonował podsekretarz stanu w ministerstwie środowiska. Efekty tej misji były prezentowane podczas sesji w Stambule, podczas której Komitet Światowego Dziedzictwa UNSECO przyjął stanowisko resortu środowiska.

Państwa wchodzące w skład komitetu zdecydowały, że Puszcza nie jest zagrożona oraz że nie należy jej wpisywać na zagrożone dziedzictwo przyrodnicze UNESCO.